Arafat Vakfesi Resimli

ARAFAT VAKFESİ

“Arafat” Mekke’nin 25 km. güney doğusunda ova görünümünde düz bir alanın adıdır. Doğu, kuzey ve güneyi dağlarla çevrilidir. Hz. Âdem ile Havva’n›n cennetten indirildikten sonra buluştukları

Yere “Arafat”, buluştukları güne “arefe” denilmiştir Arafat, Hıll bölgesinde Harem sınırları dışında kalır. Harem sınırı ile Arafat arasında Urene vadisi, Arafat’ın ortasında “Cebel-i Rahme” (rahmet dağı), batısında Nemîre Mescidi vardır. Günümüzde Arafat, ağaçlandırılmış ve dokuz oto yol ile Müzdelife’ye bağlanmıştır.

arafat dağı

Haccın aslî rüknü olan vakfe, Arafat’ta yapılır. Sözlükte belirli bir yerde bir süre kalmak anlamına gelen

“vakfe”; bir hac terimi olarak, hac yapma niyetiyle ihrama girmiş olan bir kimsenin Zîlhicce ayının 9. günü zevalden sonra Arafat’ta bir müddet kalması demektir. Arafat vakfesi yapılmadan hac ibadeti yerine getirilmiş olmaz. Şu âyetler, Arafat vakfesine işaret etmektedir: “Arafat’tan ayrılıp (Müzdelife’ye) akın edînce Meş’ari Haramda Allah’ı anın “Sonra insanların akın ettiği yerden (Arafat’tan) siz de

Akın edin Kureyşliler daha önceleri Müzdelife’de vakfe yaparlar, Harem

Ehli oldukları gerekçesiyle Arafat vakfesi yapmazlardı Yüce Allah bu âyet ile Arafat’ta vakfe yapılmasını kesin olarak emretmiştir. Peygamberimiz (a.s) da “Hac, Arafat’tır” buyurmuştur. Vakfe’nin haccın rüknü olduğu konusunda ümmetin icmaı hâsıl olmuştur. Arafat vakfesinin şartları, vacipleri, sünnet ve müstehapları vardır.

1. Arafat Vakfesinin Rüknü

Arafat vakfesinin bir rüknü vardır, o da Arafat sınırları içerisinde belirlenen zaman diliminde kısa bir süre bulunmaktır. Bir kimse ihramlı olarak belirlenen zaman dilimi içerisinde bilerek veya bilmeyerek, uyanık veya uyuyarak, ayık veya baygın olarak, oturarak, yürüyerek veya vasıta içerisinde, abdestli veya abdestsiz, cünüp, adetli ve loğusalı, niyetli veya niyetsiz kısa bir süre Arafat’ta bulunsa vakfe yapmış olur.

2. Arafat Vakfesinin Geçerli Olmasının Şartları

Arafat vakfesinin geçerli olmasının üç şartı vardır:

a) Hac için ihrama girmiş olmak

b) Vakfeyi Arefe günü (9 Zilhicce) güneşin zeval noktasına gelmesinden kurban bayramın birinci günü (10 Zilhicce) fecr-i sadığa kadar olan süre içinde yapmak.

***

Hanbelî mezhebine göre vakfe, Arefe günü fecr-i sadıktan bayramın birinci günü fecr-i sadığa kadar yapılabilir.

c) Vakfeyi Arafat’ta yapmak. Arafat sınırları dışında yapılan vakfe geçerli olmaz.

***

Mâlikî mezhebine göre, ayr›ca gecenin bir cüz’ünde Arafat’ta bulunmak vakfenin geçerli olması için şarttır. Güneş batmadan önce Arafat’tan ayrılıp bir daha dönmeyen kimsenin haccı bâtıl olur. Süresi içinde kısa da olsa bir müddet Arafat’ta vakfe yapmayan kimse hacca yetişememiş olur. Bu kimsenin daha sonraki yıllarda yeniden haccetmesi gerekir.

3. Arafat Vakfesinin Vacibi

Arefe günü gündüz Arafat’a çıkmış olanların güneş batıncaya kadar Arafat’ta beklemeleri vaciptir.

Peygamberimiz (a.s.), güneş batıncaya kadar Arafat’ta beklemiştir.Gündüz Arafat’ta bulunmayıp güneş battıktan sonra Arafat’a gelenler, Arafat vakfesini yapmış olurlar, bu kimseler için her hangi bir ceza da gerekmez.

***

Mâlikî mezhebine göre Arafat’ta güneş batıncaya kadar beklemek gerekmez. Az da olsa gündüz Arafat’ta bulunmakla vacip yerine gelmiş olur. Vakfe yapan kimse gündüz Arafat’tan ayrılması durumunda vakfesinin geçerli olabilmesi için geceleyin gelip kısa bir süre de olsa Arafat’ta bulunması gerekir.

4. Vakfenin Yapılacağı Yer Urene vadisi hariç Arafat’ın her tarafı vakfe yeridir. Peygamberimiz (a.s.),

“ Arafat’ın her yeri vakfe yeridir”.“(Ancak) Urene Vadisi’nden uzak durun” buyurmuştur.

Urene vadisi, Harem sınırı ile Arafat arasındaki mevkidir, Arafat’a dahil değildir. Mekke istikametinde bulunan Urene vadisi dışında Arafat’ın her hangi bir yerinde vakfe yapan kimse haccın bu aslî rüknünü

yerine getirmiş olur.

5. Vakfenin Yap›lacağı Zaman

Vakfenin yapılacağı zaman, Arefe günü (9 Zilhicce) güneşin zevalinden sonra başlar, kurban bayramın birinci günü (10 Zilhicce) fecr-i sadığa kadar devam eder. Bu zaman diliminde Arafat’ta vakfe yapmayan kimse haccın bu aslî rüknünü yerine getirmemiş ve neticede hac yapmamış olur. Arefe günü öğle vaktinden önce, bayramın birinci günü sabah namazı vaktinin girdiği andan sonra yapılan vakfe geçerli olmaz.

“Fecir doğmadan önce Arafat’a yetişen kimse hac yapmış olur”, “Kim Müzdelife gecesi sabah namazından önce Arafat’a gelirse haccı tamam olmuştur” anlamındaki hadisler, Arafat vakfesinin son zamanını bildirmektedir.

Peygamberimiz (a.s.) zevalden sonra vakfe yapmış ve “Haccın menâsikini benden alınız” buyurmuştur.

***

Ahmed b. Hanbel’e göre Arafat vakfesinin zamanı, Arefe günü fecri sadıkla başlar, bayramın birinci günü fecr-i sadıkla sona erer. İmam Mâlik’e göre Arafat vakfesinin vakti, Arefeyi bayrama bağlayan gece vaktidir. Az da olsa Arafat’ta geceleyin vakfe yapmayan kimse Arafat vakfesi yapmamış sayılır.

Arafat’ta vakfe yapmayan kimse hac yapmamış olur. Bu kimsenin başka bir yıl yeniden hac yapması gerekir.

6. Arafat Vakfesinin Sünnetleri

a) Arefe günü sabah› güneş doğduktan sonra Mina’dan Arafat’a hareket etmek.

b) Zeval vaktinden önce Arafat bölgesinde bulunmak.

c) Mümkünse vakfe için gusletmek.

d) Öğle namazı öncesinde Nemîre Mescidi’nde hutbe okunması.

e) Oruçlu olmamak.

f) Vakfe esnasında abdestli ve kıbleye yönelik bulunmak.

g) Mümkün olduğu kadar vakfeyi “Cebelü’r-Rahme” denilen tepenin yak›n›nda yapmak.

h) Öğle vakti olunca öğle ve ikindi namazlarını birleştirerek kılmak (cem‘-i takdîm).

Peygamberimiz (a.s.) Arafat’ta öğle namazı ile ikindi namazını öğle vaktinde birleştirerek kılmıştır.

Ebû Hanîfe’ye göre öğle ile ikindi namazının cem‘-i takdîm ile kılınabilmesi için; Arefe günü hac için ihramlı olarak Arafat’ta bulunmak ve namazı Mescid-i Nemîre’de “cemâat-i kübrâ” ile kılmak gerekir. Aksi halde her namaz kendi vaktinde kılınır. Ebû Yûsuf ve İmam Muhammed ile Şâfiî, Hanbelî ve Mâlikî mezheplerine göre, Arefe günü hac için ihramlı olanların, öğle ile ikindi namazlarını; ister Nemîre Mescidi’nde ister çadırlarda,ister cemaatle, ister münferit olsun herkesin cem‘-i takdîm ile kılması sünnettir.

Cem-i takdîm ile namaz şöyle kılınır: Ezan okunduktan sonra önce öğle namazının ilk sünneti kılınır, sonra kamet getirilir ve öğlenin farzı kılınır, tekrar kamet getirilir ve ikindinin farzı kılınır. İki farz arasında sünnet ve nafile kılınmaz. Her iki farzdan sonra telbiye ve teşrik tekbirleri okunur. Vakfeyi, cem‘-i takdîm ile kılınan namazdan sonra yapmak. Vakfe esnasında ayakta durmak oturmaktan daha faziletlidir.

i) Gün boyunca, Kur’an okumak, telbiye, zikir, tehlîl, tekbir, tespih, dua ve istiğfar gibi ibadetleri çokça yapmak.

Mukim olanlar, Arafat’ta öğle ve ikindi namazlarını tam kılarlar. Namazları tam kılanlar da cem-i takdîm yaparlar.

Hacda seferilik:

Hanefî mezhebine göre Arafat öncesi Mekke’de 15 gün ve daha fazla, diğer mezheplere göre giriş ve çıkış günleri hariç 4 gün ve daha fazla kalan kimse mukîm sayılır ve namazlarını tam kılar. Bu sürelerden az kalacak olan kimse ise seferî sayılır ve dört rekatlı namazları iki rekat olarak kılar. Ancak İmam Malik’e göre mukîm olsun misafir dolsun Arafat’ta herkesin namazları seferî olarak kılması sünnettir. Cemaatle kılınan namazlarda imam mukim ise namazları tam kıldırır. Cemaat misafir de olsa imama uyarak namazı tam kılar. Arafat, Müzdelife ve Mina’da da hüküm aynıdır. (Kâsanî II, 152) Arafat vakfesi, Cuma gününe rastlarsa mukim olsun veya misafir olsun Cuma namazı Arafat’ta vakfe yapanlara farz olmaz.